Le Corbusier
Charles-Édouard Le Corbusier
Dla jednych – najbardziej wpływowy architekt pierwszej połowy XX-wieku i twórca współczesnego wzornictwa. Dla innych – sprawca klęsk ówczesnej urbanistyki, powodujący chaos w dzisiejszych miastach. Teorie Le Corbusiera, jak żadne inne, wpływały na myślenie o architekturze mieszkalnej, a charakterystyczny dla niego surowy styl modernizmu nadal fascynuje projektantów i miłośników designu.
Le Corbusier, a właściwie Charles-Édouard Jeanneret-Gris, urodził się w szwajcarskim miasteczku w 1887 roku. O jego niezwykłym talencie stanowi fakt, iż jako osiemnastolatek, bez wykształcenia, zaprojektował pierwszy budynek. Był samoukiem, który doświadczenie i wiedzę zgłębiał w trakcie podróży po Europie, czerpiąc inspiracje od najlepszych architektów. W pracy często podziwiał symetryczne rozłożenie budowli architektury klasztornej, co wpłynęło na ukształtowanie się jego międzynarodowego stylu i myślenia o nowoczesnym mieście. W 1918 roku zapoczątkował nowy ruch w sztuce, zwany puryzmem, który był kontynuacją geometrycznego kubizmu.
W latach 20. Le Corbusier założył własne studio projektowe w Paryżu, w którym stworzył koncepty willi i opracował najważniejsze teorie urbanistyczne i architektoniczne, zawarte w książce „W stronę architektury”. Według niego, budynki mieszkalne powinny spełniać z góry określone funkcje i być tworzone podobnie jak samochody lub samoloty. Stąd zrodziła się idea „domu jako maszyny do mieszkania”. Zgodnie z założeniami modernizmu, miał on przede wszystkim służyć człowiekowi, a wszelkie jego „ornamenty to zbrodnia”.
Le Corbusier zaprojektował mnóstwo budynków, które obecnie znajdują się m.in. w Szwajcarii, Niemczech, Indiach i Francji. Jego projekty Willi la Roche i Willi Savoye są najlepszymi przykładami realizacji założeń architekta, obejmujących pięć wyznaczników współczesnej architektury. Według nich, bryła budynku ma wznosić się na słupach, jego pomieszczenia powinny być swobodnie rozplanowane, okna zapewniać wnętrzom dużo światła, a na dachu budowli znajdować się ogród.
Nowa, funkcjonalna architektura Le Corbusiera miała zrewolucjonizować kształtowanie się współczesnych miast. Ulice miały spełniać jedynie funkcje użytkowe, a życie mieszkańców toczyć się w przestrzeniach przypominających parki. Wśród nich miały się znaleźć ogromne bloki, między którymi realizowano by aktywności miejskie. Urzeczywistnieniem idei stała się zaprojektowana przez niego Jednostka mieszkalna w Marsylii, łącząca funkcje użytkowe i mieszkalne.
Koncepcję tworzenia miast i mieszkań Le Corbusiera dopełniają jego projekty mebli, określane przez niego „wyposażeniem mieszkaniowym”. Dom miał tworzyć spójną przestrzeń, dlatego koncepty mebli opierały się na tych samych zasadach co budynków. Jego projekty geometrycznych i funkcjonalnych przedmiotów użytkowych na stałe zapisały się w historii designu.
Le Corbusier stał się również autorem jednego z najbardziej rozpoznawalnych dzieł architektury sakralnej – kaplicy Notre Dame du Haut, której finezyjna konstrukcja była początkiem postmodernizmu. Architekt swoje największe dzieło zrealizował w Pendżabie, mieście tworzonym od podstaw, gdzie zaprojektował Pałac Gubernatora, Pałac Sprawiedliwości oraz Muzeum i Galerię Sztuki.
„Architektura? Budowanie schronień. Dla kogo? Dla ludzi. Oto program. Jak wyrazić ten program w dostępnej rzeczywistości? Za pomocą techniki. Sporządzając plany. Plany dające się zrealizować już teraz, z istniejącymi materiałami i maszynami, tak aby spełniały podstawowe potrzeby człowieka.(…)Poprzez architekturę, wyraz ducha epoki. Nadeszły nowe czasy” – te słowa w zupełności określają założenia Le Corbusiera i wyjaśniają, dlaczego stał się najważniejszym projektantem dla wzornictwa i architektury XX-wieku.