Reklamacja elewacji – aspekty prawne
Wiosna to doskonały czas, żeby odświeżyć starą elewację – w teorii wszystko jest proste, jednak jeżeli coś pójdzie nie tak, nikt nie chce zostać sam z problemem. Właśnie dlatego tak ważna jest umowa z wykonawcą, która zabezpieczy Twoje prawa. Co zrobić, jeśli wadę elewacji odkryjesz dopiero po 2 latach? Czego możesz oczekiwać od wykonawcy? Jakie kroki prawne podjąć, by wyegzekwować naprawę? Poniżej odpowiedzi na wszystkie te pytania.
Elewacja budynku nie tylko stanowi jego wizytówkę, ale także chroni go przed niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi. W praktyce niejednokrotnie jednak jej wykonanie pozostawia wiele do życzenia. Warto zatem przyjrzeć się zawieranej umowie o jej wykonanie oraz z niej wypływającym roszczeniom. Umowa, której przedmiotem jest wykonanie elewacji budynku, to zazwyczaj po prostu umowa o dzieło uregulowana przepisami Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. 2016 r., poz. 380, dalej: k.c.). Jeśli zatem chcemy dochodzić naprawy wad, które powstały w wyniku prac ekipy wykonującej elewację, musimy powołać się przepisy dotyczące rękojmi przy sprzedaży, do których to odsyła art. 638 § 1 k.c.
Musimy jednak pamiętać, że ogólne zasady odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady dzieła wyłączają odpowiedzialność wykonawcy w sytuacji, w której wada powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego.
Prawa zamawiającego
W przypadku umowy o dzieło, w razie stwierdzenia wady, zamawiający może:
- złożyć oświadczenie o obniżeniu wynagrodzenia,
- złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy w sytuacji, w której powstałe wady są istotne,
- żądać usunięcia wady,
- żądać wymiany rzeczy wadliwej na wolną od wad, co w praktyce wiąże się z wykonaniem dzieła na nowo.
Jeśli jednak wykonawca elewacji niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla zamawiającego wymieni wadliwą rzecz na wolną od wad albo usunie wadę, to tracimy możliwość złożenia oświadczenia o obniżeniu wynagrodzenia lub o odstąpieniu od umowy. Ograniczenie to nie ma zastosowania w dwóch przypadkach – (1) kiedy przedmiotowa elewacja była już wymieniona lub naprawiana przez zamawiającego lub (2) w sytuacji w której przyjmujący zamówienie nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy wadliwej (wykonania elewacji na nowo) lub usunięcia wady. Teoretycznie zamawiający, będący konsumentem, może zamiast zaproponowanego przez wykonawcę elewacji usunięcia wady żądać wymiany rzeczy na wolną od wad. W praktyce jednak, ze względu na specyfikę zamówienia, nie wydaje się to możliwe. Ponadto, jeżeli zamawiającym jest przedsiębiorca przyjmujący zamówienie może odmówić wymiany elewacji lub usunięcia wady także wtedy, gdy koszty zadośćuczynienia temu obowiązkowi przewyższają wynagrodzenie za wykonania dzieła.
Pozornie wydawać by się mogło, że najprostszym i najkorzystniejszym sposobem zakończenia współpracy z nierzetelnym wykonawcą jest złożenie oświadczenia o odstąpienia od umowy. Pamiętajmy jednak, że zamawiający, który złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, ma obowiązek zwrócić zamawiającemu wszystko, co otrzymał od niego na mocy umowy, co w przypadku wykonania elewacji może stanowić duży problem. Odstępując od umowy, można jednak żądać nie tylko zwrotu tego wynagrodzenia, lecz również naprawienia szkody.
Terminy
Podmiot wykonujący elewację odpowiada za jej wady przez 5 lat od dnia oddania „dzieła”. Osobna kwestią jest jednak termin przedawnienia roszczenia o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad, który wynosi rok, licząc od dnia stwierdzenia wady. Należy jednak pamiętać, że jeżeli zamawiającym jest konsument, bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem 5 lat. Możliwość złożenia oświadczenia o obniżeniu wynagrodzenia lub o odstąpieniu od umowy została ograniczona tymi samymi terminami.
Konsumentem, który stwierdził wadę przed upływem roku od dnia wydania dzieła, powinien jedynie wskazać wady elewacji, przy czym nie musi udowadniać ich istnienia w momencie, w którym wykonywanie elewacji zostało zakończone. Jeśli przedstawione przesłanki nie zachodzą albo zamawiający dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych (art. 471 k.c.) proces udowadniania jest bardziej złożony.
<< Pobierz wzór reklamacji >>
Reklamacja elewacji, a opinia biegłego
Wadliwe wykonanie elewacji często w praktyce prowadzi do zlecenia przez zamawiającego wykonania ekspertyzy przez rzeczoznawcę. W rzeczywistości taka opinia może mieć znaczenie jedynie w stosunkach pomiędzy stronami poza postępowaniem sądowym. Należy pamiętać, że jeśli nie uda się rozwiązać sporu polubownie i wniesiemy powództwo sądowe, to przedstawienie prywatnej opinii biegłego stanowi jedynie dowód identyfikowania się przez osobę pod nią podpisaną z wyrażonym tam stanowiskiem (wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2001 r., sygn. akt. I PKN 468/00). W związku z tym pozywający musi złożyć wniosek „o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego”, ale to już temat na osobny artykuł.